Nieuws

'Als je niet over de grens gaat, weet je niet waar die ligt'

Gepubliceerd op
1 maart 2022

Afgelopen jaar heeft Koeien & Kansen veehouder Geert Stevens zijn pijlen gericht op het verhogen van de voerwinst en het reduceren van de ammoniak- en methaanemissie. Dit deed hij door de koeien meer te laten weiden, waardoor de dieren meer vers gras hebben opgenomen. Meer vers gras voeren had een dubbeldoel op dit bedrijf, namelijk het verder verduurzamen in zowel economie als ecologie. Hierbij ging hij op zoek naar de grens.

Een doel binnen het project Koeien & Kansen is om toekomstige milieudoelen te realiseren. Door het werken aan deze milieudoelen brengen de Koeien & Kansen-melkveehouders de milieukundige, technische en economische gevolgen op bedrijfsniveau in beeld. De projectdoelstellingen worden jaarlijks op elk bedrijf op bedrijfsniveau uitgewerkt in praktische doelen. Geert Stevens had zich als doel gesteld het aantal uren weidegang uit te breiden met +400 uur. Hiermee wilde hij een economisch effectieve volgende stap zetten in de reductie van ammoniak en methaan. Het bedrijf scoort al bovengemiddeld als Planet Proof-deelnemer.

+ 600 uur weidegang

Met 205 beweidingsdagen en 9,3 uur per dag hebben zijn koeien vorig weideseizoen 1.900 uur buiten gelopen. Dit is 600 uur meer dan in 2020. Het percentage vers gras in het jaarrantsoen is daarmee gestegen van 13% naar 21%, wat vooral ten koste ging van graskuil. Dit is ca.1.500 kg ds per koe per jaar Het groeizame jaar heeft nadrukkelijk positief bijgedragen aan de realisatie van deze doelstelling. In de drie voorgaande droge jaren, gingen de melkkoeien nog tijdelijk op stal, omdat onvoldoende weidegras beschikbaar was. Tot de zomer is het beweiden naar tevredenheid verlopen en is er een flinke besparing op de krachtvoeraanvoer gerealiseerd. Achteraf gezien was de ambitie om op krachtvoerkosten te besparen te groot in de zomer, waardoor de melkproductie te ver zakte bij het afnemen van de opname van vers gras en de vers graskwaliteit.

Ruw Eiwit rantsoen gemiddeld 148 gr / kg ds

De reductie van de ammoniakemissie kan het effectiefst worden aangepakt door scherp eiwit te voeren en de koeien te laten weiden. Het gemiddeld ureumgehalte is uitgekomen op 16. Het RE-gehalte in het rantsoen lag in de uitgevoerde voer-meetweken op 148 gr per kg ds.  Hierdoor is de ammoniakemissie per ton melk gezakt met 7% als gevolg van meer weidegang en scherp voeren.

Methaan hoger door een hoger ruwvoer aandeel

Het voeren van veel vers gras in plaats van graskuil lijkt uit eerste resultaten van uitgevoerd onderzoek op Dairy Campus positief voor het verlagen van methaan. De rekenregels in de Kringloopwijzer rekenen nog niet met deze lagere emissiefactoren van vers gras. De verlaging van de methaanemissie door meer vers gras te voeren komt dan ook nog niet tot uiting in de resultaten van de KringloopWijzer van Stevens. De methaanemissie uit de pensfermentatie is hierdoor zelfs 5% hoger dan in 2020. Dit komt door het hogere aandeel ruwvoer in het rantsoen en lager aandeel krachtvoer.

Voerwinst

Verduurzamen in de economie was een ander belangrijk doel in 2021. De streefwaarde is gesteld op een voerwinst van +€100 per koe ten opzichte van  de benchmark van Forfarmers. Dit is net niet gelukt. Stevens heeft wel meer voerwinst gerealiseerd, maar is blijven steken op  +€76 per koe in plaats van de gestelde +€100.  Met de opname van meer vers gras en bewust scherp voeren op krachtvoer zijn de krachtvoerkosten sterk verlaagd met maar liefst 20 tot 25 procent  De meetmelkproductie per koe kon daarentegen niet worden gehandhaafd op 9.300 kg, maar daalde met 600 kilogram. De bespaarde krachtvoerkosten waren daardoor nagenoeg gelijk aan de gemiste melkgeldopbrengsten. De beschikbare fosfaatrechten zijn niet volledig benut.

Stevens zoekt de grens op

"Als je niet over de grens gaat, weet je niet waar die ligt'', meent Stevens. Die grens heeft hij in de maand juli/augustus gepasseerd. De krachtvoertabel bouwde de krachtvoergift te snel af, waardoor de melkproductie te ver weg zakte bij de dieren die tussen de 100 - 200 dagen in lactatie waren. Dit kon niet gecorrigeerd worden met het bijvoeren van de 1e snede graskuil uit 2021. In 2022 wordt het beweidingsdoel gehandhaafd en met een paar extra koeien en een iets minder scherpe krachtvoertabel vanaf de zomerperiode. Steven streeft in 2022 naar het volledig volmelken van de fosfaatproductieruimte met een hoge voerwinst. Het doel voor het Ruw Eiwit blijft gelijk aan de uitvoering van 2021.