Nieuws

Wees voorzichtig met N na scheuren grasland

Gepubliceerd op
6 april 2021

De Commissie Bemesting Grasland en Voedergewassen heeft de adviezen voor N bemesten na scheuren grasland onlangs geactualiseerd. Afhankelijk van de leeftijd van het gras kan in het eerste jaar na scheuren 50-135 kg N per ha minder worden bemest. Ook in de jaren daarna kan na gescheurd gras van drie jaar en ouder nog worden bespaard: 30-60 kg N per ha in het tweede jaar en 30 kg N per ha in het derde jaar.

Bij vruchtwisseling op melkveebedrijven wordt gras of grasklaver vaak afgewisseld met mais of andere bouwlandgewassen. In de graslandperiode is sprake van opbouw van organische (stik)stof, terwijl in de bouwlandperiode organische (stik)stof wordt afgebroken. Om onnodige stikstofverliezen te voorkomen is het bij het bemesten van het bouwlandgewas na gescheurd grasland belangrijk rekening te houden met de stikstof die vrijkomt uit de verterende graszode. De bespaarde stikstof kan onder andere gebruikt worden op het nieuw ingezaaide grasland dat een hogere N-behoefte heeft. Dit verhoogt de N-efficiëntie op het bedrijf. Kijk nog eens naar workshop 1 van themadag Bemesting in een kringlooplandbouw.

Richtlijnen voor besparen stikstof na scheuren grasland

De Adviesbasis Bemesting van de Commissie Bemesting Grasland en Voedergewassen (CBGV) geeft richtlijnen hoeveel N je kunt besparen na het scheuren van grasland. Zie tabel 1.4.1 in adviesbasis. Deze adviezen zijn onlangs aangepast op basis van een inventarisatie die vorig jaar is uitgevoerd. Lees meer in de Notitie Stikstofdynamiek bij vruchtwisseling van grasland en bouwland. Het advies houdt rekening met de leeftijd van het grasland en het jaar na scheuren.

In het eerste jaar na scheuren komt de meeste stikstof vrij: 50 kg N per ha voor eenjarig gras, 100 kg N per ha voor tweejarig gras, 120 kg N per ha voor drie tot vierjarig gras en 135 kg N per ha voor grasland vanaf vijf jaar oud. Na grasland van drie jaar en ouder kan er ook in de jaren daarna nog worden bespaard. In het tweede jaar na scheuren bedraagt de korting 30-60 kg N per ha en in het derde jaar na scheuren nog 30 kg N per ha.

Houd er ook rekening mee dat de stikstofgebruiksnorm voor mais en consumptie- en zetmeelaardappelen 65 kg N per ha lager is, indien deze gewassen worden geteeld na gescheurd gras. Dit geldt alleen in het eerste jaar na scheuren.

Goed management

Om de vrijkomende stikstof zo goed mogelijk te benutten is goed management van belang.

  • Voor een tijdige mineralisatie van de N in de gescheurde zode is het advies de zode uiterlijk in de tweede helft van maart te vernietigen. Dit geldt als er geen snede wordt geoogst voorafgaand aan het scheuren. Als wel eerst een snede wordt geoogst, is de korting in het eerste jaar na scheuren lager, maar zijn de verliezen ook hoger.
  • Met het oog op risico’s van stikstofuitspoeling is het advies om in wisselbouwsystemen het grasland niet ouder te laten worden dan drie tot vier jaar. Bij ouder grasland is de verwachte mineralisatie zo hoog dat het volggewas dit niet meer kan opnemen.
  • Omdat mais al vrij vroeg stopt met opnemen van stikstof is een goed ontwikkeld vanggewas belangrijk. Of kies eventueel voor de teelt van een gewas dat na het scheuren van grasland wat langer stikstof opneemt in het seizoen dan mais. Voederbiet neemt bijvoorbeeld tot laat in het najaar stikstof op en kan daarmee de stikstof uit de gescheurde zode beter benutten dan mais.